PRACA W NORWEGII
Norwegia już wiele razy znalazła się na pierwszym miejscu rankingu HDI (Human Development Index – wskaźnik rozwoju społecznego) OZN. To jeden z powodów, dla których praca w Norwegii jest tak kusząca. Na korzyść pracowników działają tam równość płci, wysokie pensje oraz równowaga między życiem zawodowym a prywatnym.
Na tej stronie dowiesz się, dlaczego praca w Norwegii to świetny pomysł, dlaczego kraj ten jest atrakcyjny dla międzynarodowych pracowników, jakiego rodzaju stanowiska są tam dostępne, a także wiele innych kwestii, z którymi należy się zapoznać przed przeprowadzką. Omówimy skomplikowane problemy, które mogą się pojawić, oraz sposoby, jak sobie z nimi radzić.
Norwegia to bezpieczny, spokojny kraj z dobrym systemem opieki socjalnej i konstruktywnymi, odpowiednio regulowanymi relacjami pracodawców z pracownikami. Płaska struktura organizacyjna w firmach, wysoki stopień transparencji oraz ciekawe możliwości udzielania się w życiu pracowniczym to typowe cechy norweskich miejsc pracy.
Korzyści z pracy w Norwegii
Jeśli mieszkasz w Norwegii i płacisz (lub płaciłeś) tam podatki, możesz kwalifikować się do otrzymywania takich świadczeń, jak opieka zdrowotna, darmowa edukacja i opieka nad dziećmi. Poniżej opisane są cztery główne kategorie norweskiej opieki socjalnej:
Praca, emerytura i pomoc społeczna
Co stanie się, jeśli zachorujesz lub stracisz pracę? W Norwegii na ratunek przyjdzie Ci Urząd Pracy i Opieki Społecznej (Labour and Welfare Administration, NAV). Można tam korzystać z różnych świadczeń, jak płatny urlop chorobowy, dodatek z tytułu rozwiązania umowy o pracę, świadczenia dla bezrobotnych oraz plany emerytalne dla osób, które osiągną odpowiedni wiek.
Zdrowie i opieka medyczna
System publicznej służby zdrowia w Norwegii działa bardzo prężnie – państwo posiada i finansuje pracę większości szpitali. Wszyscy obywatele Norwegii z osobistym numerem identyfikacyjnym mogą korzystać z wizyt u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej wymienionych w upublicznionym wykazie.
Wizyta u lekarza w Norwegii wiąże się z opłatą za konsultacje. Tak w przypadku lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, jak i specjalistów. Z kosztami mogą również wiązać się dodatkowe testy, niemniej w przypadku wydania kwoty wyższej niż 2921 NOK w skali roku można aplikować o „darmową kartę”, dzięki czemu wszelkie świadczenia po przekroczeniu tej kwoty będą udzielane bezpłatnie.
Leczenie dzieci poniżej 16. roku życia nie wiąże się z żadnymi kosztami. Tak samo jest w przypadku kobiet w ciąży lub karmiących.
Ciąża i opieka nad dziećmi
Jeśli spodziewasz się dziecka, możesz skorzystać z kilku dostępnych świadczeń. W Norwegii tak matki, jak i ojcowie mają prawo do rocznego płatnego urlopu.
Po powrocie rodziców do pracy dziecko trafia do żłobka. Maksymalny koszt żłobka wynosi 3050 NOK miesięcznie (stan na 2022 rok). Dostępne są również inne świadczenia – ich wysokość zależy do wieku dziecka.
Szkoły i uniwersytety
W Norwegii, w ramach systemu opieki socjalnej, publiczne szkoły są darmowe. Dzieci rozpoczynają naukę w szkole w wieku 6 lat, a kończą ją, gdy mają 19 lat.
Nauka na uniwersytetach jest darmowa. Wyjątek stanowią małe opłaty w wysokości około 1000 NOK związane z drukowaniem oraz innymi kwestiami, które są przekazywane na rzecz samorządu studenckiego każdego roku.
Norweska kultura pracy
W Norwegii wierzy się, że wszyscy są równi, niezależnie od płci, pochodzenia etnicznego, orientacji seksualnej, religii czy przekonań politycznych. Zasad tych, poprzez przepisy prawa, broni rząd, a w miejscach pracy są za to odpowiedzialne polityki firm.
Struktura organizacyjna norweskich firm ma zwykle strukturę hierarchiczną, niemniej wielki nacisk kładzie się na przekonanie, że wszyscy pracownicy mają prawo wyrażać własne zdanie. Dotyczy to pracowników ze wszystkich poziomów struktury. Na przykład jeśli pracownik wymyśli, jak można wykonywać dane zadania, jest zachęcany do podzielenia się swoim pomysłem. Ta sama zasada ma zastosowanie w sytuacji, gdy nie zgadza się on ze swoim współpracownikiem czy menedżerem. Niemniej, gdy podjęta zostanie już ostateczna decyzja, od pracowników oczekuje się, że będą ją popierać.
Norweski pracodawca oczekuje, że będziesz pracować niezależnie i wykazywać inicjatywę. Nie warto czekać na polecenia od menedżera – w przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy po prostu zapytać.
W Norwegii współpracownicy zwracają się do siebie w sposób nieformalny. Standardową praktyką jest mówienie do siebie po imieniu. Jest ona również stosowana w relacjach między menedżerami a podwładnymi.
Norwegia ceni sobie także punktualność i stawianie się na umówione spotkania. Jeśli jesteś spóźniony, Norwedzy mogą uznać to za bycie niegrzecznym. Ludzie często uważają, że jeśli ktoś się spóźnia, zwyczajnie nie szanuje czasu drugiej osoby.
Większość firm ma swoje wewnętrzne regulacje dotyczące tego, jak powinieneś postępować w różnych sytuacjach jako pracownik. Ważne jest, aby się z nimi zapoznać, jeśli chcesz odnosić sukcesy w norweskim życiu zawodowym.
Balans między pracą a życiem prywatnym
W Norwegii promuje się równowagę między pracą zawodową a życiem prywatnym. Standardowe godziny pracy to 7–15. Od poniedziałku do czwartku niektóre firmy pracują nieco dłużej, aby w piątki móc wcześniej zamykać biura i cieszyć się słońcem. Prawdę mówiąc, możliwości jest na tyle dużo, że każdy może wybrać grafik odpowiedni dla siebie. Pracując w Norwegii, wypracowujesz nie tylko sam urlop, ale również świadczenie urlopowe (feriepenger). Na każdy rok przypada 25 dni roboczych urlopu.
Świadczenie urlopowe jest dodatkiem do pensji i stanowi co najmniej 12% wynagrodzenia brutto. Wypracowuje się je w danym roku, a otrzymuje – w następnym, tj. w roku, w którym bierze się urlop, ewentualnie w przypadku zaprzestania pracy w danej firmie. Świadczenie wynosi 14,4% wynagrodzenia brutto w przypadku osób powyżej 60. roku życia. Przysługuje im również dodatkowy tydzień urlopu.
Pozwolenie na pracę w Norwegii i numer osobisty
W Norwegii istnieją dwa numery identyfikacyjne: krajowy numer identyfikacyjny oraz numer D. To, który z nich zostanie przyznany obcokrajowcowi, zależy od jego pozwolenia na pobyt oraz planowanego czasu trwania pobytu. Informacje na ten temat można znaleźć w witrynie norweskiego Urzędu Podatkowego (Tax Administration).
Jako obywatel krajów należących do UE/EOG masz prawo pracować w Norwegii i pracę tę możesz rozpocząć od razu po przeprowadzce. Niemniej najpóźniej po trzech miesiącach od przyjazdu musisz zarejestrować się na komisariacie policji. Rejestracja jest darmowa.
Osoby przyjeżdżające z krajów spoza UE/EOG, które chcą pracować w Norwegii, potrzebują pozwolenia na pobyt. Jeśli jeszcze go nie mają, muszą zaaplikować o niego, aby mogły rozpocząć pracę.
Praca w Norwegii
